Şehitlerimiz – Gazilerimiz-2

ŞEHİTLERİMİZ – GAZİLERİMİZ-2
Osmanlı Devleti’nin zayıflayarak, dağılma süreci yaşadığı, göçlerin, toprak kayıplarının ve savaşların yoğun
olarak yaşandığı döneme Dağılma Dönemi denir.
1792 Yaş Antlaşması ile başlayıp 1922’de Osmanlı Devletini yıkılışına kadar devam eden Dağılma
Dönemi’nde Osmanlı Devleti Avrupalı devletlerin kendi aralarındaki çıkar çatışmalarından yararlanıp denge
politikası izleyerek varlığını korumaya çalışmıştır. Osmanlı Devletine, bu dönemde Avrupalı Devletlerce “Hasta
Adam”olarak bilinmiştir. Bu dönemde Osmanlı Devletini yöneten Padişahlar; 2. Mahmut (1808-1839), Abdülmecit
(1839-1861), Abdülaziz (1861-1876), V. Murat , II. Abdülhamit (1876-1909) ve V. Mehmet Reşat (1909-
1918)’tır.
Dağılma Döneminin önemli olaylarını şu şekilde özetleyecek olursak; Sırp İsyanı (1804), Osmanlı-Rus Savaşı
(1806-1812), Osmanlı-Rus Savaşı(1828-1829), Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın İsyanı Kırım Savaşı
(1853-1856), 93 Harbi denilen (1877-1878), Osmanlı-Rus Savaşı, Trablusgarp Savaşı (1911), Balkan Savaşları
(1912-1913), Dünya Savaşı (1914-1918) ve İstiklal Harbi (1919-1922) yaşanmıştır.
Kuzey Kafkasya’dan 1859’dan 1913 yılına kadar Osmanlı topraklarına üç büyük göçü olmuştur. İlki ve en
büyüğü 1859-1865, ikincisi 1887-1894, üçüncüsü 1894-1914 yıllarında gerçekleşmiştir. (Tarık Cemal KUTLU –
Milis Mülâzım Mirza Bey)
Çeçenlerin Osmanlı Devletine göçleri Padişah Abdülmecit (1839-1861) zamanında 1859 yılında başlamış ve
1913 yılı V. Mehmet Reşat döneminde (1909-1918), 1913 yılında, 54 yıl sonra son bulmuştur.
Çardağa ilk iskânların hangi yıl olduğunu hangi aile, kabilelerin, kaçar kişi olarak geldiğini belirten bir bilgi
ve belge bu gün için bulunmamaktadır. Ancak genel olarak bu konuda yapılan çalışmalar ve araştırmalardan
yararlanarak Çardağa ilk yerleşimlerin ve iskânların ilk ve en büyük göç olan 1859-1865 yılları olması kuvvetli
ihtimaldir.
Fakat şunu kesin olarak söyleyebiliriz ki Çardak’ın iskan ve yerleşim sonrası resmi olarak isimlendirilme
tarihi Hicri 1305 (miladi.1888) tir. ( 1)
Çeçenlerin Osmanlı Devletine göçleri Osmanlı Devletinin tarih sahnesindeki en zor ve meşakkatli bir
dönemine rastlamaktadır. Bu dönem hem Kuzey Kafkasya’dan göç eden muhacirler, hem de Osmanlı Devleti için
var olma mücadelesinin bütün ağırlığıyla hissedildiği bir dönemdir. Yaklaşık 100 yıl boyunca imparatorluk,
ekonomik, askeri anlamda yeterli yenilikleri ve ıslahatları yapamamış dolayısıyla dünya siyasetinde de etkisi ve
ağırlığı kaybolmaya başlamıştır. Muhacirler göç ederek geldikten sonra yeni vatanları olan Osmanlı Devletinin
savunma müdafaa görevlerinde tabiatıyla katılmışlardır.
Kafkas Muhacirlerinden göç eden birinci kuşaktan başlayarak birçok vatan evladı yeni yurtlarını ve
vatanlarını savunmak amacıyla; 93 Harbi denilen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşından, Trablusgarp Savaşına
(1911), Balkan Savaşlarından (1912-1913), I.Dünya Savaşı (1914-1918) ve İstiklal Harbi (1919-1922) savaşına yine
Maraş Harbi ve Kore Harbinden İç Güvenlik harekâtlarına kadar vatan savunmasına katılmış ve şehitlik
mertebesine ulaşmışlardır. Onları hatırlamak, hatırlatmak bizler için manevi bir sorumluluk ve görevdir.
Bu günkü savaşlara katılıp ta şehit olarak dönmeyenlerin hikâyeleri, her zaman anlatılmaktadır. Savaşlarda
şehit düşmüş kişilerin yakınları, anne ve babaları o zamanın şartları dahilinde uzun süre çocuklarından haber
alamamış ve şehit oldukları yerleri ve şehitlikleri göremeden vefat etmişlerdir.
Bu gün Göksun ilçemize bağlı bir mahalle olan Çardak’ta geçmişten bu güne idari anlamda değişikliler
yaşanması; Kaza Teşkilatının kurulması ve tekrar kaldırılması, isim değişiklikleri, hem Nüfus hem de askerlik
kayıtlarında da yer değiştirme ve karışıklıklara neden olmuştur.
Bunları sıralamak gerekirse
1- Çardak, Resmi olarak 1887-1888 (H.1305) yılında da Elbistan’a bağlı bir köy (karye) olarak kurulmuş ve
adlandırılmıştır(1)
2. 1917 yılına kadar Elbistan kazasına bağlı köy olması bu dönemde (Çardak Köyünün hem nüfus hem de
Askerlik şubesi Elbistan Kazasıdır.)(9)
3. 1917-1924 yılları arasında Süleymanlı Kaza’sı oluşturulmuştur, (Askerlik şubesi Süleymanlı Kazasıdır. Yerleşim
yerinde isim değişikliği yapılmıştır) (9)
4. 1924-1934 arası Göksun Kazasına bağlı Süleymanlı Nahiyesi (Askerlik şubesi Göksun Kazasıdır) (9)
5. 1934 yılında Süleymanlı ismi kaldırılmış ve ilk kuruluşundaki adıyla yani Göksun Kazasına bağlı Çardak
Nahiyesi adını almıştır. (Askerlik şubesi Göksun Kazasıdır) (9)
6- Çardak’ta Belediye ise; Bakanlar Kurulunun 28/5/1959 t a r i h l i ve 59/1461-151 sayılı kararı üzerine
kurulmuştur. Resmi Gazete’de 14 Temmuz 1959 tarih ve 10252 sayılı yayınlanmıştır (8 )
7- En son 2012 yılında ise Resmî Gazetenin 28489 sayısında yayınlanan 12.11.2012 Tarih ve 6360 sayılı On Üç
İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Çardak Belediyesi kaldırılmış, Göksun İlçesinin bir mahallesi haline
gelmiştir.(11)
Yukarda da görüldüğü üzere 150 yıllık bir geçmişi olan hem idari anlamda hem de isim olarak değişikliklere
uğramıştır. Bu değişiklikler bilgiye ulaşmada tereddütlere de neden olmaktadır:
Çardağın Resmi olarak kurulduğu 1887-1888 (H.1305) yılından 1917 yılına kadar Elbistan Kazasına bağlı
köy olması ile Asker kayıtlarının ve işlemlerinin Elbistan Askerlik Şubesi tarafından işlem görmesi,
Çardağın 1917 ile 1924 yılları arasında Süleymanlı Kazası oluşturulması ve bu dönemde Askerlik
Şubesinin Süleymanlı Kazasında bulunması
1924 yılında Kaza teşkilatının Andırın Kazasına kaldırılması,(7)
Şehit bilgilerini araştırmak isteyen hemşerimiz bu bilgileri Elbistan Kazasında mı ?şu anda olmayan
Süleymanlı Kazası kayıtlarında mı? Yoksa 1924 yılından beri bağlı olduğumuz Göksun (İlçesi) Kazası Şehitleri
arasında mı araştırmalıdır.
Şehit ve Gazilerimiz ile ilgili alan araştırması esnasında Birinci Dünya Savaşı 1914-1918, İstiklal (Kurtuluş)
Savaşı-1919-1922) ve Kahramanmaraş’ın işgali ve kurtuluşu üzerinde yoğun olarak çalışılmıştır.
Bu çalışmaya başlamadan evvel bilgilerin doğruluğunu teyit etmek için her sülaleden en az iki aile büyüğüyle
görüşmeyi planlamıştım ve gerçekten de o şekilde çalıştığımı söyleyebilir. Öncelikle yaşlı olanlardan başlamak üzere
görüştüğüm kişilerin bir kısmını kayıt etmeye özen gösterdim. Hem görüşmeler yapılmış hem de şehit kayıtlarından
yararlanılmış.
Bu arada Kahramanmaraş’ın Fransızlar tarafından işgali ve kurtuluşu sırasında ( Süleymanlı Kazası)
Çardak konulu bir çalışma ve yazının da hazırlıklarına başlamakla birlikte, konumuz ile ilgili olması bakımında
kısa olsa bahsetmek istiyorum;
Birinci Dünya Harbi’nin sonlarına doğru müttefiklerin yenilmesi üzerine, Osmanlı İmparatorluğu 30 Ekim
1918’de Mondros Mütarekesini imzalanmış ve bu antlaşmaya göre, Anadolu’nun birçok yeri gibi Kahramanmaraş’ta
işgal edilmiştir.
Maraş önce İngilizler tarafından 23 Şubat 1919’da işgal edilmiş sonra da 29 Ekim 1919’da bu işgal
Fransızlar tarafından devam ettirilmiştir. O zamanlar da işgalcilere karşı yapılan milli mücadelede Sivas Heyet-i
Temsiliyesi merkez karar organı durumundadır. Sivas Heyet-i Temsiliyesi savaş için Yüzbaşı Yörük Selim Bey
(Kurtoğlu Salim Bey) ile üsteğmen Kılıç Ali Bey’i görevlendirmiştir.
Yapılan görev dağılımına göre Kılıç Ali Bey Pazarcık halkını teşkilatlandıracak. Yüzbaşı Yörük Selim
Bey‘de Göksun’da teşkilatlanacaktı. Ayrıca bunlar, gerektiğinde Maraş içindeki muharebelere katılacaklardı. Bu
kapsamda Yüzbaşı Yörük Selim Süleymanlıya(Çardak’a) gelerek milis kuvvet toplamıştır. Süleymanlı Kazasından
Maraş Harbine farklı tarihlerde gidenler olduğu anlaşılmaktadır
. Ayrıca belgilere göre sadece Pazarcık’tan 800, Elbistan’dan bu miktara yakın, Çardak’tan 200 ve komşu
köylerden de bilinmeyen miktarda mücahit gelmiştir. (12-17) b.
(Süleymanlı Kazası) Çardak’tan Şube Reisi Binbaşı Cemil, Yedek subay Sadi, Seçme er Hacı Maksut oğlu
İbrahim’in harbin ilk günlerinde Maraş’a geldiği anlatılmaktadır (17. kaynak.-sayfa 64)
Hacı Maksut oğlu İbrahim, (Çardak)Süleymanlı Kazasından Maraş Harbine milli milis kuvvetlerin
toplanmasında gayretler göstermiş İstiklal Madalyası almıştır.
Ayrıca Hacı Maksut oğlu İbrahim Genel’in torunu Hüseyin ağabeyimiz babası Ata Genel’den naklen ‘’– babam
,Yüzbaşı Yörük Selim Bey ile hem( Süleymanlı Kazası) Çardak’ta hem de Maraş’ta beraber harpte bulunduklarını
ve Marştaki harbe Süleymanlı(Çardak) dan mücahit götürdüklerini bununla ilgili bir hatıra resimde bulunduğu nu
ayrıca söylemiştir..(28 Mart 2015,Hüseyin GENEL)
Daha sonraki günlerinde ise ’’ Çardak Camiside sala verdirilmiş, haber her tarafa duyurularak Harbe
katılacak gönüllü milis kuvveler toplanmıştır .Amcam Şahanbi (Çeçen Şahin-Belgelerde kullanılan isim 16.kaynak
132.sayfa.16.Şehit) ve arkadaşları Yörük Selim ile Maraş Harbine katılmışlardı.(1 –Kazım Mert)
Harbin on ikinci günü olan 2 şubat 1920’de Yüzbaşı Yörük Selim Bey kumandasında bulunan 80 süvari ve
120 piyadeden oluşan kuvvetler Kahramanmaraş’a gelmiş ve savaşa katılmıştır. Hacı Maksut oğlu İbrahim, Çeçen
Şahin,Hacı Murat Özdil,Şahap Kutbay ,Şıhmırza Erdoğan,Mecit Özdil isimlerini öğrenemediğimiz kişilerden
birkaç tanesidir.
Bu arada bir ayrıntıya da dikkat çekmek isterim ki; I.Dünya Savaşı ( 1914-1918 )savası sona ermeden bir
yıl öncesi olan 1917 yılı ile Kahramanmaraş’ın Fransızlar tarafından işgali ve kurtuluşu 1919 , 1920 yılları da
Çardak’ta Süleymanlı Kazasının bulunduğu yıllardır. Bu sebeple bu yıllar aralığında bir araştırma yapan yahut
yapmakta olan kişilerin Süleymanlı Kaza’sı denildiğinde Çardak bilinmelidir bu konuyu dikkate almaları gereklidir.
Hatta Süleymanlı adı; 1924 kaza teşkilatı Andırın Kazasına kaldırıldıktan sonra bile değiştirilmemiş 1
Mart 1924 yılında Çardak’ta Süleymanlı Nahiyesi Kurulmuştur. (9)
Süleymanlı Nahiyesi ismi ise 1934 yılında tekrar değiştirilmiş ve ilk kez Elbistan Kazasına bağlı köy (
karye)olarak kurulduğu1887-1888 (H.1305) yılından 1917 yılına kadarki ismi olan Çardak adıyla Nahiye
kurulmuştur. (9)
Çardak’ta Süleymanlı adıyla bir Kaza teşkilatının kurulması ve Andırına tahvili (7) (değiştirme, çevirme,
döndürme, dönüştürme )ile ilgili olarak şu bilgileri aktarabiliriz.
25 Mart 1915 yılında Maraş İl Jandarma Kumandanı Binbaşı Süleyman Bey’in Ermeni isyanını bastırmak
için gittiği Zeytun Kaza’sında şehit olması sonucu, İrade-i- Seniye .(Padişahın emri, buyruğu (2) ile -16 Mayıs
1915 tarihinde Zeytun Kaza’sının ismi, Şehit edilen Binbaşı Süleyman Bey’e izafeten Süleymanlı Kazası olarak
değiştirilmiştir.
İki yıl sonra 1917 yılında da Süleymanlı Kaza Merkezi aynı, Süleymanlı ismiyle Çardağ’a nakledilmiştir.
1917- 1924 yılları arasında Çardak’ta Süleymanlı Kazası ismiyle varlığını sürdürmüştür.(9)
Yaklaşık 100 yıl önce şehit olmuş kişilerin isimlerini öğrenmeye çalışırken maalesef bu kişilerin kardeşleri,
ana babası da hayatta olmadığı için isimlerinin unutulduğuna hatırlanamadıklarına şahit olunmuştur. Aradan çok
uzun bir dönem (bir asır) geçtiği için savaşlara gidip dönmeyenlerin eğer ailelerinden de kimse yok ise zaten
bilinememektedir. Umuyoruz ki yeni bilgi ve belgelere ulaşıldıkça yeniden düzenlenecektir.
Uzun süredir üzerinde çalıştığım bu çalışmayı toplayabildiğim kadarıyla resmi bilgi ve belgeler ve bunların
dışında bu konuda bildiklerini anlatan insanlarımızın katkılarıyla tamamladım.
Bu çalışma sırasında katkılar sağlayan , eski belediye başkanlarına, muhtarlarımıza, çok kıymetli bilgiler
aldığım yaşlılarımıza ve aşağıda isimlerinin zikrettiğim bütün hemşerilerimize sağlıklı bir yaşam diliyor
,Şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum.
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI-İSTİKLAL SAVAŞI ŞEHİTLERİ
1- Elcurga oğlu Süleyman (Abdulkerim GÜNEY’in dedesi) Zeytun bölgesi Ermeni çeteleri isyanlarında.
Kahramanmaraş
2- Rıza oğlu Nuri [doğ. t: 1304 (1887) ölüm t:15.08.1916. Göksun Askerlik şubesi. Elbistan]. İki Numaralı
Mardin Hastanesi. Birinci Dünya Savaşı
3- Yahya oğlu Albi (Abdulkerim GÜNEY’in ağabeyi) Kafkas Cephesi. Birinci Dünya Savaşı
4- Yahya oğlu Süleyman (Abdulkerim GÜNEY’in ağabeyi) Kanal muharebeleri. I Birinci Dünya Savaşı
5- Mehmet oğlu Yakup (Hüseyin BOLAT’ın ağabeyi) Birinci Dünya Savaşı
6- Mehmet oğlu Hüseyin (Hüseyin BOZKURT’un amcası) Çanakkale Cephesi. Birinci Dünya Savaşı
7- Mehmet oğlu Hasan (Hüseyin BOZKURT’un amcası) Çanakkale Cephesi. Birinci Dünya Savaşı
8- Mirzaoğlu Hamit (İhsan ERDOĞAN’ın amcası) Kafkas Cephesi. Birinci Dünya Savaşı
9- Visiyta oğlu Gafur( Cemal KUTLU’nun dedesi) Yemen Cephesi. Birinci Dünya Savaşı
10- Avni Mirza Efendi Goymırza (Şevket ÖZDİL’in dedesi) Kafkas Cephesi. Birinci Dünya Savaşı
11- Mehmet usta oğlu Nuri (Lokman ALTUNBAY’ın ağabeyi) Birinci Dünya Savaşı
12- Mehmet usta oğlu Umğa (Lokman ALTUNBAY’ın ağabeyi) Birinci Dünya Savaşı
13- Rıza oğlu Ömer (Ebubekir ALTUNBAY’ın ağabeyi) Birinci Dünya Savaşı
14- Muharbi en büyük oğlu XXXX (İzzettin SİNAN’ın amcası) Birinci Dünya Savaşı
15- Timurağa oğlu Şıhmırza (Nesibe DEMİR’in ağabeyi, Şükrü DEMİR’ın dayısı) Birinci Dünya Savaşı
16- İbrahim oğlu Ahmet YAŞAR (Şükrü YAŞAR’ın ağabeyi) Birinci Dünya Savaşı
17- Mahmut oğlu Yakup ( Hüseyin BOLAT’ın ağabeyi) Yemen Cephesi. Birinci Dünya Savaşı
18- Davut oğlu İzzet (Reşat YAŞAR’ın ağabeyi) Birinci Dünya Savaşı
19- Kahir oğlu Ömer( Musa YAŞAR’ın ağabeyi)) Birinci Dünya Savaşı
20- Kovnuka oğlu Aslan (Beslen AYHAN’ın ağabeyi) Birinci Dünya Savaşı
21- Kovnuka oğlu Selim (Beslen AYHAN’ın ağabeyi ) Birinci Dünya Savaşı
22- Şeyh oğlu Çeçen Şahin (Şahanbi)(Nazım MERT’in amcası) Kahramanmaraş savunması. Birinci Dünya
Savaşı
23-Mahmut oğlu Zoruki 1891-1894 Hacı Murat ÖZDİL ve Nasuh ÖZDİL kardeşlerin babası. Ermeni
isyanlarında şehit
24-XXX oğlu Hasi I. Dünya Savaşı Yemen Cephesi (Vahit Erdoğan’ın dayısı)
25- XXX oğlu Hasi’nin kardeşi I. Dünya Savaşı Doğu Cephesi şehit-ismi öğrenilememiştir(Vahit
Erdoğan’ın dayısı)
26- XXX oğlu Hasi’nin diğer kardeşi I. Dünya Savaşı Doğu Cephesi şehit-ismi
öğrenilememiştir(Vahit Erdoğan’ın dayısı)
YAKIN DÖNEM ŞEHİTLERİMİZ
1. Hamdi ASLAN
Jandarma.Uzm.Onb.
Baba adı: Ahmet
Anne adı: Dilber
Doğum yeri ve tarihi: Göksun- Kahramanmaraş- 1969
Şehadet yeri ve tarihi: Bitlis 06.04.1994
Kabir yeri: Çardak Mezarlığı- Göksun- Kahramanmaraş
Şehadet nedeni: Terörle mücadele, iç güvenlik
2. Faruk TEKE
Polis Memuru
Baba adı: Hüseyin
Anne adı: Hürü
Doğum yeri ve tarihi: Göksun- Kahramanmaraş – 02.04.1962
Şehadet yeri ve tarihi: KÜTAHYA 07.06.1995
Kabir yeri: Çardak Mezarlığı- Göksun Kahramanmaraş
Şehadet nedeni: Ekip Otosuna Bir Aracın Çarpması Sonucu Şehit Olmuştur
3. Fatih ÖZDİL
Baş komiser
Baba adı: Hilmi
Anne adı: Bağdat
Doğum yeri ve tarihi: Göksun- Kahramanmaraş – 01.03.1965
Şehadet yeri ve tarihi: LİCE- DİYARBAKIR 11.10.1997
Kabir yeri: Çardak Mezarlığı- Göksun- Kahramanmaraş
Şehadet nedeni: Terör Örgütü PKK ile Mirza Dağı Eteklerinde Girilen Silahlı Çatışma
3-Tahir TOKA
Polis Memuru
Baba adı: Şevket
Anne adı: Emiş
Doğum yeri ve tarihi: Göksun- Kahramanmaraş – 12.12.1970
Şehadet yeri ve tarihi: İstanbul- 11.12.2000
Kabir yeri: Çardak Mezarlığı- Göksun- Kahramanmaraş
Şehadet nedeni: TKP/ML Terör Örgütünün tarafından görevi başında iken yapılan silahlı saldırı
4-Cihat YILDIR
GÖREVİ: Emniyet Müdürlüğü,Teknisyen Yardımcısı
BABAADI: Talat
ANNEADI: Bedriye
DOĞUMYERİ ve TARİHİ: KAHRAMANMARAŞ 28.11.1957
ŞEHADETYERİVETARİHİ: İSTANBUL- 14.01.1987.Trafik Kazası sonucu şehit olmuştur.
KABRİN YERİ: Çardak Kasabası Mezarlığı- Göksun- KAHRAMANMARAŞ
GAZİLERİMİZ
A- BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI VE İSTİKLAL SAVAŞI GAZİLERİ
1- Han Süleyman oğlu Mirza Efendi İstiklal Savaşı( Kırmızı şeritli istiklal madalyası almıştır.)
2- Şeyh oğlu Cihanbi MERT. Birinci Dünya Savaşı – Çanakkale Cephesi
3 Şeyh oğlu Hacibi MERT ( İstiklal Savaşı -Maraş Savunması
4-Hacı Maksut oğlu İbrahim GENEL İstiklal Savaşı- Maraş Savunması( Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası almıştır.)
5-Aziz oğlu Şahap KUTBAY(1897–1983) İstiklal Savaşı -Maraş Savunması( Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası
almıştır.)
6-Kahir oğlu Musa YAŞAR. Birinci Dünya Savaşı.
7.Şıhmırza ERDOĞAN. İstiklal Savaşı – Maraş Savunması
8-Alhas oğlu Kamil ÖZDİL. Birinci Dünya Savaşı
9-Alhas oğlu Mecit ÖZDİL. İstiklal Savaşı – Maraş Savunması
10-Alhas oğlu Hacımurat ÖZDİL. İstiklal Savaşı – Maraş Savunması
11-Reşit oğlu İbrahim GÜNEY. Birinci Dünya Savaşı
12-Orakmirzaoğlu oğlu Hasmirza TUKAY. (?-1929) 1. Dünya Savaşı – Doğu Cephesi
13-Muta oğlu İbrahim (Lula) YILMAZ. Birinci Dünya Savaşı – Suriye Filistin Cephesi
14-Cühü YILDIZ (Ali YILDIZ’ın babası). Birinci Dünya Savaşı – Yemen Cephesi
15-Tayip oğlu İbrahim YILDIR. İstiklal Savaşı – Maraş Savunması
16-Çolak Alsığ oğlu Hasan Çavuş (Mustafa ŞAHAN’ın babası) Birinci Dünya Savaş
17 -Sati Salih oğlu Vahap I. Dünya Savaşı Yemen Cephesi(Tahir ONAT’ın dedesi)
18-Şıhmırza oğlu Recep CANYURT Kurtuluş Savaşı
19- Şıhmırza oğlu Zörbek CANYURT Kurtuluş Savaşı
20- İdris ATAY– Baki(Baiş) ATAY’ın babası –İstiklal Savaşı – Maraş Savunması-
21-Ahmet oğlu Yusuf IŞIK-(Gazi IŞIK’ın babası)– İstiklal Savaşı – Maraş Savunması-
B- KORE GAZİLERİ
1-Tuğgeneral Sıtkı KUTLU (1903- ? )
1-Nurettin ÖZDİL (doğ.t:1933)
2-Kazım KAYAY (doğ t:1933)
3-Kazım MERT (doğ t:1933)
4-Ahmet ÖZDEMİR (doğ t:1933)
5-Yaşar AYHAN (doğ t:1934)
6-Abdullah ÖZDİL ((doğ t:1941))
C- KIBRIS GAZİLERİ
1-Mustafa GENEL (doğ t:1953)
2-Hikmet TUKAY ( doğ t:10.10.1953)
YARALANILAN KAYNAKLAR
Osmanlı ARŞİVLERİ
1-Tarih: 10/Ca/1305 (Hicrî) Dosya No:1480 Gömlek No:14 Fon Kodu: DH.MKT.
Elbistan dahilinde Çerkes ve Rumeli muhacirlerinin iskanıyla kurulan oniki köyün Sayacak, Kamışcık, Çardak,
Korkmaz, Deveboynu, Kargabükü, Poskoflu, Kuşyaka, Tepebaşı, Taykendi, Böğet ve Yazıkilise olarak
adlandırılması.
2-Tarih: 29/B /1333 (Hicrî) Dosya No:1209 Gömlek No:79 Fon Kodu: MF.MKT. Maraş sancağı Zeytün kazasının
isminin Süleymanlı olarak değiştirilmesi sebebiyle yayınlanan tamim.
3- Tarih: 29/B /1333 (Hicrî) Dosya No:1209 Gömlek No:74 Fon Kodu: MF.MKT. Maraş sancağındaki Zeytün
kazasının isminin Süleymanlı olarak değiştirilmesi
4 –Tarih: 18/B /1333 (Hicrî) Dosya No:4358 Gömlek No:326808 Fon Kodu: BEO Zeytun kazası namının
Süleymanlı’ya tahvili. (Dahiliye: İD/35)
6- Tarih: 08/Ş /1338 (Hicrî) Dosya No:10/-3 Gömlek No:2//33 Fon Kodu: DH.İ.UM
Maraş’da Fernes nâhiyesi merkezinin Süleymanlı kasabasından Yeni Yogan köyüne muvakkaten nakli.
4-Tarih: 11/R /1334 (Hicrî) Dosya No:45/-2 Gömlek No:49 Fon Kodu: DH.İ.UM Maraş’a bağlı Süleymanlı kazası
merkezinin değiştirilerek nefs-i Süleymanlı Kasabasına bir nahiye teşkili.
7-. Süleymanlı Kazasının Andırın Kazasına Tahviline Dair Resmi Ceride (Resmi Gazete),Sayı:65 -7 Şabân 1342-
13 Mart 1340- 13 Mart 1924
8-Belediye Kuruluşu ile ilgili Bakanlar Kurulu Kararı 14 TEMMUZ 1959 TARİH VE 10252 SAYILI RESMİ
GAZETE
9-03.07.2006 ,tarihli BİMER.BİLGİ YAZIZINA İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün cevabı
10- Maraş Sancağı Dahilindeki Zeytun Kazası Namının “Süleymanlı’ya Tahvili Hakkında İrade-i Seniyye 16
Mayıs 1915 Tarihli Takvim-i Vekayi Gazetesi,
11- 12.11.2012 Tarih ve 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı
Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
12- Devlet ARŞİVLERİ BOA. HR. SYS. 2544-9/5-8
13- Tarık Cemal KUTLU (-Milis Mülâzım Mirza Bey İsimli Makalesi)
14- Hacı Maksut oğlu İbrahim- İstiklal Madalyası -Torunu Hüseyin GENEL
15-Han Süleyman oğlu Mirza Efendi – Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası-Yiğeni Fikri BAYKAN
16- Aziz oğlu Şahap KUTBAY(1897–1983) İstiklal Savaşı -Maraş Savunması( Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası-
Torunu Ali KUTBAY
17-Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 66 Osmanlı Belgelerinde Ermeni-
Fransız İlişkiler (1920-1922) III s.133
18- Yaşar ALPARSLAN-Serdar YAKAR . İstiklal Savaşında Maraş-UKDE –Kahramanmaraş 2008
19- Yaşar ALPARSLAN-Serdar YAKAR Maraş-Fransız Harbi – UKDE –Kahramanmaraş 2012
20-Kahramanmaraş Belediyesi 12 Şubat 2012 Dergisi
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İSTİKLAL MADALYASI VESİKASI
Numara: 15747
30 Mayıs 1926 tarih ve 860 sayılı İstiklal Madalyası Kanununa tevfikan Milli Orduda vazife alan Mirza Efendi
Kırmızı Şeritli İstiklâl Madalyası ile taltifi 12–11–1929 tarihinde tasdiki aliye iktiran etmiştir.
Mühür
T. C. M. Müdafaa Vekâleti
İmza :M. Abdulhalık
Kıtası : …
Rütbesi :Milis mülâzım
İsmi :Mirza Efendi
Peder ismi :Han Süleyman
Doğum tarihi :Tarsus
Sicil Kayıt no :160
Kendi evlâdı bulunmadığından öz kardeşinin oğlu Fikri Baykan’a intikal ettirilmiştir.
Kıdem Şb. Md. 20. 2 . İmza MİLLİ SAVUNMA BAKANI
K. K. Prs. Bşk. 21. 2 962 Mühür imza
İSTİKLAL MADALYASI VESİKASI
Numro: 6221
Mücadele-i Milliyede Asar-ı hamâset ve fedâkarânesinden dolayı Türkiye Büyük Millet Meclisinden 28
Mart 1927 Tarihinde vuku bulan dördüncü içtima senesi kırk yedinci içtimaında birinci celsesinde zirde hüviyeti
muharrer İBRAHİM EFENDİ bir kıta beyaz şeritli istiklal madalyası verilmiştir.
(525 sayılı kanunun 2. Maddesi gereğince büyük oğlu Ata Genel’e intikal ettirilmiştir.)
MİLLİ SAVUNMA BAKANI
İmza
İstiklal madalyası olan zatın hüviyeti:
Maraş’ın Süleymanlı Nahiyesi merkezinden
Çardaklı Hacı Mesudzâde İbrahim Efendi.
YAZI İÇERİĞİNİN OLUŞTURULMASINDA GÖRÜŞÜLEN KİŞİLER
Kazım MERT
Emir(bey) İNCE
Dursun TUKAY
İzlettin AYDIN
Ömer ERDOĞAN
Selahattin KUTBAY
Sadettin ÖZBAY
Hüseyin BOZKURT
Hikmet KAYIR
Selahattin BERKHAN
Ali YANDIR
Necmettin KIŞLAK
Mahmut ASLAN
Şevket ÖZDİL
Kemal CANBOLAT
İzzettin SİNAN
Fikri BAYKAN
Hilmi ALTUNBAY
Ebubekir ERDOĞAN
Tahir ONAT
Yusuf ATEŞ
İsmail BEŞKAYA
Mesut GENEL
-Şeref AYDIN
Yaşar OCAK
Hüseyin CANYURT
Hikmet KUTLU
Hami ÖZDİL
Hüseyin CANYURT
Doğan YILDIR
Osman YILDIR
Atıf GÜNEY
Kazım KAYAY
Nazım MERT
Erkan YAŞAR
Davut YAŞAR
Orhan YAŞAR
Ali KUTLU
Ömer GENEL
Abidin GENEL
Rıfat YILMAZ
Remzi TÜRK
Osman ATAY
Lütfi ŞAHAN
Yahyahan GÜNEY
Şefik IŞIK
Barış DENGE
Ömer AKDOĞAN
Selim AYHAN
Bekir TEKE
Abidin GENEL
Halit ADATEPE
Sadık YARDIM
Hasan KARAKAYA
Ömer GÜLSEREN
Ali Rıza AYKUT
Rıfat YILMAZ
Alaattin TOKA
Coşkun ÖZDEMİR
Nahide DEMİR
Hüseyin KUTSAL
Hafız İbrahim IŞIK
Hüseyin GENEL
Hamit ERDOĞAN
Mustafa KASAP
Bahadır Mücahit BOLAT
Hazırlayan:Emin ALTUNBAY
Nisan 2015-songüncelleme 22.03.2018 – Kahramanmaraş
18. Mayıs 2020-Kahramanmaraş

You may also like...

3 Responses

  1. yahyahan güney dedi ki:

    Çok değerli araştırmacı yazar eğitimci Emin altunbay kardeşimize bu harikulade çalışmalara için şükranlarımı arz ederim

  2. Ahmet R. TÜRK dedi ki:

    Çok kapsamlı, çok güzel, Çardak tarihi açısından bu tür çalışmanın ilk defa kayıt altına alındığı çok yararlı bir çalışma olmuş. Eline, emeğine, yüreğine sağlık Emin kardeşim.

  3. Tuncer ARI dedi ki:

    emeği geçenlerden Allah razı olsun.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir