Birlikten Kuvvet Doğar
Dünyada konuşulan dillerin yarısının kaybolacağı öngörüsü Kuzey Kafkas dilleri bakımından da endişe verici bir duruma işaret eder. Az sayıda Kuzey Kafkaslının belkide bu akibete doğru gidişten kaynaklı adeta panik yaşaması, insanlık adına üzüntü vericidir. İnsana hayat hakkı tanımayan zihniyetlerin dili öldürmesi garip karşılanamaz ve fakat insanlık tarihinde yer almış, tarihe ışık tutacak bir olguyu, kültürü ortadan kaldırmak da bilim adına bir cinayet sayılmalıdır.
Kuzey Kafkasya coğrafyasında bugün anadil sorunu vardır. Yoz bir kültür ile dil hızla farklılaşmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yaşayan belli yaş üzerindeki Kuzey Kafkasyalılar da dili aktarmada güçlük ya da imkansızlık yaşamaktadır. Buna şehirde münferit yaşamanın etkisi diyebiliriz.
Türkiye’de iki Üniversitede Çerkezce bölümü bulunmaktadır. Bu Türkiye adına, ülkemiz adına güzel bir şeydir. Fakat ekonomik kaygılar gençlerin bu bölümleri tercih etmesine mani olmaktadır. Bu bağlamda “gerçekçi projelerin üretilmesi belli yaş grubu için bir vecibe niteliğini taşır” cümlesini kurduktan sonra ilk elden aklıma gelen bir anlamda öneri niteliğinde düşüncelerimi işe yarar mı şeklinde soru ile beyan etmek isterim.
Her ne kadar yüz yüze eğitim dilin öğrenilmesinde önemli bir husus ise de Üniversite öğrencilerine dönük açık öğretim lisans programlarına eklenmesi ile bir üniversite öğrencisine iş, aş bağlamında tercih ettiği bölümün yanı sıra, tercih edebileceği dil ile aynı zamanda iki bölüm bitirme imkanını elde edebilmesi sağlanabilir mi ve bu dil öğrenmeyi artırabilir mi? Bu Kafkas dillerinden herhangi birini bilmeyen ev hanımlarının ilgisini çekebilirmi?
Her yıl İstanbul veya Ankara’da Uluslararası Kuzey Kafkas Dil ve Tarih kongresi yapılabilmesi halinde bu sahada başta akademik olmak üzere araştırmalara sunum imkanı sağlanarak hem dil ve tarih adına bilime katkı hem de ilgi uyandırarak yeni açılımlar sağlanabilir mi? Dil öğrenme isteği artırılabilir mi?
Tabi ki bir çok düşünce ve öneri sahibi olanlar mevcuttur.
Bana kalırsa facebook sayfalarında sunuma açtığımız asaletimizden ve folklor gösterilemizden daha ileri bir noktaya istişare kültürü, yakınlaşma ve ortak projeler üreterek erişebiliriz. Nasıl ki Üniversitelerde Çerkez dili bölümünü açarak bir imkanı devletimiz ortaya koymuşsa, üretilecek projelere de destek vererek ön açacağına inanıyorum.
Hami ÖZDİL
